Author:
Abstract
Günümüzde metinlerin bilgisayar aracılığıyla elektronik ortamlara taşınıp kullanılmaya başlanması, diğer bilim alanlarında olduğu gibi, filoloji bilimi için de bir yandan yeni bir araştırma alanı doğurmuş bir yandan da eski metinlerin yeniden okunmasında kullanılan önemli bir araç haline gelmiştir. Bilgisayar’ın filolojide kullanımı özellikle modern roman türü içerisindeki tamamlanmamış yapıtların incelenmesinde yeni bakış açılarının doğmasına yol açmıştır. Burada Avusturya’lı yazar Robert Musil’in tüm eserleri ve ölümünün ardından ortaya çıkan edebi mirasının dijitalleşme projesi örnek model olarak incelenmekte ve bu elektronik metinlerin filolojik çalışmalara ne tür katkılar sağladığı gösterilmektedir. Özellikle nicel bakımdan tasnifi bile güç olan böylesi devasa metinlerin ve yapıtların okunması ve incelenmesinde bilgisayarın hangi işlevleri üstlenebileceği vurgulanmaktadır. Bunun yanında edebi metinlerin elektronik kitap formatında okunması ve yabancı dil öğretiminde elektronik kitapların kullanılabilirliği de ele alınmaktadır. Edebiyatbiliminin araştırma nesnesi olan metin dijitalleşme yoluyla iki boyutlu bir dönüşüm geçirmiştir. Birinci düzlemde okur açısından yeni bir medya ve dolayısıyla da yeni bir bağlam kazanmış, ikinci düzlemde araştırmacı veya bilimsel bakış açısından da yeni veya yeniden inceleme olanakları sağlanmıştır. Bu olanaklar metinlerin diakronik, karşılaştırmalı ve çok katmanlı okumalar yapılmasından tarihsel-eleştirel transkripsiyonlara kadar araştırmacı veya okura fayda sağlamaktadır. Devrim niteliğinde sayılabilecek metnin dijitalleşmesi olgusu böylece eskiye dönük tüm bilim alanları içerisinde eser vermiş yazarların metinlerinin hem yeniden incelenmesine hem de bunlara yeni bakış açılarının kazandırılmasını mümkün kılmaktadır.
Keywords
Abstract
Today’s use of texts in electronic media by means of computer technology in philology just like in other fields of science has given birth to a new research area on the one hand and has become an important means of re-reading of old texts, on the other hand. Applying computer devices provided new perspectives for researching incomplete compositions especially within the framework of modern roman. All the major literary works of Robert Musil as well as his literary legacy that emerged after his death are examined as a digitalization project model and these electronic texts’ contribution to philological studies is analyzed. Especially from the point of quantitative classification reading and analysis of such colossal compositions and works using computer devices is being emphasized here. Besides, readability of literary works in the new electronic book format as well as usability of electronic texts in foreign language is debated here. Text as a research object of the Literary Studies has undergone a two-dimensional transformation by courtesy of digitalization. New media as well as new context were thus gained on the first level of a reader’s perspective and new and/or revised opportunities were provided on the second level of a researcher’s and scientific viewpoint. These opportunities provide benefits to researchers and readers ranging from diachronic, comparative and multi-layered readings to the historical-critical transcriptions. In this manner, phenomenon of the revolutionary digitalisation of the text has made it possible to gain new perspectives on as well as re-examine texts of the authors of the past in all scientific areas.