Author :
Abstract
Türkiye gibi 19. yüzyılın sonlarından itibaren modernleşme sürecinden geçmiş ülkelerin ortak problemlerinden biri bürokratik seçkincilik olgusudur. Bu kavram kamu görevlilerinin kendilerini halkın geri kalanından ayrı ve üstün bir grup olarak görmeleri ve böyle bir sınıf bilinci içinde hissetmeleri, düşünmeleri ve hareket etmelerini ifade eder. Türkiye’de bürokratik seçkincilik ile ilgili olarak 1945’lerden bugüne kadar çeşitli çalışmalar yapılmıştır; bu çalışmaların ortak bulgusu seçkincilik eğiliminin bürokrasi mensupları arasında önemli düzeyde mevcut olduğu yönündedir. Ancak son yıllarda bu olgunun zayıflamaya başladığı yönünde algılamalar vardır. Bu çalışmada günümüzde bürokratik seçkinlik eğiliminin gerek başkentte gerekse taşrada görev yapan kamu görevlileri arasında hangi düzeyde mevcut olduğu ve gerçekten böyle bir değişimin yaşanıp yaşanmadığı tespit edilmeye çalışılmaktadır.
Keywords
Abstract
One of the common problems experienced by countries that have passed through modernisation process since the late 19th century is the phenomenon of bureaucratic elitisn. This concept indicates the fact that public officials see themselves as a class which is separate from and superior to the rest of the society and feel, think and move with such a class consciousness. Various studies have been conducted about bureaucratic elitism in Turkey since 1945s; one of the findings common in all these studies is that tendency for bureucratic elitism exists at an essential level among members of the bureaucracy. However, there is a perception that in the recent years this phenomenon is losing its explanatory power. In this paper the authors are trying to determine at what level bureaucratic elitism phenomenon exists both in the capital and in the periphery, and to see whether such a change is being experienced.
Keywords
- BOZKURT, Ömer (1980), Memurlar: Türkiye’de Kamu Bürokrasisinin Sosyolojik Görünümü, Ankara: TODAIE Yayınları.
- BÜYÜKBUĞA, Belgin (2007), Üst Kademe Yöneticilik Kavramı ve Türkiye’deki Araştırmalar Üzerine Bir Ġnceleme, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi (DanıĢman: B. Ayman Güler), Ankara Üniversitesi, Ankara.
- CRONBACH, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of the tests, Psychometrika, 16, ss. 297-334.
- COġKUN, Selim (2008), Kalite Yönetimi Aracı Olarak VatandaĢ SözleĢmeleri ve Ülkemiz Ġçin Öneriler, Türk Ġdare Dergisi, Aralık, ss. 97-120.
- ÇARKÇI, Arif (2008), Yeni Kamu Yönetimi Çağında Türkiye’de Girişimci Bürokrasi ve Girişimci Bürokraatlar, Erguvan Yayınları, Ġstanbul.
- DJĠLAS, Milovan (1974), Yeni Sınıf: Komünist Sisteminin Bir Tahlili (Çev. H. Tayfur Sonkur), Kutluğ Yayınları, Ġstanbul.
- DREYFUS, Françoise (2007), Bürokrasinin Ġcadı: Fransa, Büyük Britanya ve ABD’de Devlete Hizmet Etmek, ĠletiĢimYayınları, Ġstanbul.
- ERDAĞ, Ramazan (2009), Yönetimde Gizlilik ve Devlet Sırrı Kavramı, Türk Ġdare Dergisi, Sayı 464, ss. 93-101.
- ERYILMAZ, Bilal (2004),Bürokrasi ve Siyaset: BürokratikDevlettenEtkinYönetime (2. Baskı). Ġstanbul: Alfa Yayınları.
- FARAZMAND, Ali (2010), Bureaucracy and Democracy: A Theoretical Analysis, Public Organization Review, 10:3, ss. 245-258.
- FEYZĠOĞLU, Turhan, Arif Payaslıoğlu, Albert Gorvine, Mümtaz Soysal (1957), Kaza ve Vilayet Ġdaresi Üzerinde Bir Araştırma, AÜ SBF Yayın No: 77-59, Ajans-Türk Matbaası, Ankara.
- FĠġEK, Kurthan (ed.) (1976), Toplumsal Yapıyla Ġlişkileri Bakımından Türkiye’de Mülki Ġdare Amirliği: Sistem ve Sorunlar, Türk Ġdareciler Derneği, Ankara.
- HEPER, Metin (1974), Bürokratik Yönetim Geleneği: Osmanlı Ġmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyetinde Gelişimi ve Niteliği, ODTÜ Yayınları, Ankara.
- HEPER, Metin (1974), DeğiĢen Türkiye‟de Bazı “Geleneksel” Üst Kademe Yöneticilerinin Eğilimleri, Amme Ġdaresi Dergisi, 7:2, ss. 76-100.
- HEPER, Metin (1976), Political Modernization As Reflected in Bureaucratic Change: The Turkish Bureaucracy and a “Historical Bureaucratic Empire” Tradition, International Journal of Middle East Studies, 7, ss. 507-521.
- HEPER, Metin (1980), Ekonomik ve Sosyal GeliĢme Sürecinde Bürokrasi, Amme Ġdaresi Dergisi, 13:2, ss. 73-77.
- HEPER, Metin (2000), The Ottoman Legacy and Turkish Politics, Journal of International Affairs,54:1, 63-82.
- HEPER, Metin (2006), Türkiye’de Devlet Geleneği, Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
- KARPAT, Kemal (2002), Osmanlı Modernleşmesi: Toplum, Kuramsal Değişim ve Nüfus, Çev.: Akile Zorlu Durukan & Kaan Durukan, Ankara: Ġmge Kitabevi.
- KÖSECĠK, Muhammet, Naim Kapucu ve Yasin Sezer (2003), Becoming an Effective Public Manager in the Global World: District Governors in Turkey, DEU ĠĠBF Dergisi 18:1, ss. 105-129.
- KRANE, Deborah ve Gary S. Marshall (2003), “Democracy and Public Policy”, içinde Jack Rabin (der.), Encyclopedia of Public Administration and Public Policy, New York: MarcelDekker, ss. 1-7.
- KRUSKAL ve WALLĠS (1952), Use of ranks in one-criterion variance analysis, Journal of the American Statistical Association 47 (260), ss. 583–621.
- MANN, H. B. ve WHĠTNEY, D. R. (1947), "On a Test of Whether one of Two Random Variables is Stochastically Larger than the Other, Annals of Mathematical Statistics 18 (1), ss. 50–60.
- MARDĠN, ġerif (2008), Bütün Eserleri 1: Jön Türklerin Siyasi Fikirleri: 1895-1908, Ġstanbul: ĠletiĢim Yayınları.
- MOUZELĠS, Nicos P. (2003), Örgüt ve Bürokrasi: Modern Teorilerin Analizi, Çev: H. Bahadır Akın, Çizgi Kitapevi, Konya.
- NUNNALLY, J. C. (1978), Psychometric Theory (2nd ed.), McGraw-Hill, New York.
- OTT, Steven J. (1989), The Organizational Culture Perspective, Brooks/Cole, Pacific Grove, ABD.
- ÖZEN, ġükrü (1996), Bürokratik Kültür 1: Yönetsel Değerlerin Toplumsal Temelleri, TODAIE Yayınları, Ankara.
- ÖZTEKĠN, Ali (2001), Siyaset Bilimine Giriş, Siyasal Kitabevi, Ankara.
- ÖZTÜRK, N. Kemal; BAYRAM CoĢkun (2003), Yeni Devlet AnlayıĢı ve Türkiye‟de Devletin Kalite ve Etkinlik Ġle BuluĢması”, Türk Ġdare Dergisi, Sayı 439 (Haziran 2003), ss. 71-104.
- ÖZUĞURLU, Metin ve CAHĠT Emre (2002), Mülki Ġdare Bürokrasisinin Toplumsal- Ekonomik Görünümü, Mülki Ġdare Araştırması (MĠAR).
- PETERS, GUY B. (2001),The Politics of Bureaucracy,Routledge, Londra-New York.
- SHĠVELY, Phillips W. (1995), Power and Choice: An Introduction to Political Science, McGraw-Hill, New York.
- SLATTERY, Martin (2003), Key Ideas in Sociology, Nelson Thornes, Cheltenham, UK.
- SMĠRNOV, N. V. (1948), Table for estimating the goodness of fit of empirical distributions, Annals of the Mathematical Statistics, 19, ss. 279-281.
- ġAYLAN, Gencay (1972), “Türkiye‟de ve Yabancı Ülkelerde Yüksek Memurlar Sorunu”, Amme Ġdaresi Dergisi, cilt 5, Sayı 1, ss. 43-57.
- ġAYLAN, Gencay (1974), Türkiye’de Kapitalizm, Bürokrasi ve Siyasal Ġdeoloji, TODAĠE Yayınları, No:140, Ankara.
- TÜRKÖNE, Mümtaz‟er (2005), Siyaset, Lotus Yayınları, Ankara.
